Linux Dosya İzinleri
Erişim hakları, Linux dosya sistemi güvenliğinin belkemiğini oluşturur. Her dosyaya ayrı verilebilen erişim izinleri sayesinde çok daha rahat bir sistem yönetimi gerçekleştirilebilir. Bu, konuya sadece sistem görevlisi tarafından yaklaşıldığı zaman çıkartılabilecek bir sonuçtur. Kullanıcı bazında erişim hakları bazen daha da anlamlı olabilir. Yanlış kullanıldığında hoş olmayan süprizlere yol açabilir. Linux altında üç çeşit erişim hakkı vardır :
- Okuma izni(Read -r) : Dosyanın okuma izni varsa içeriği görülebilir, dizinin okuma izni varsa içerdiği dosyaların listesi alınabilir.
- Yazma izni(Write -w) : Dosyanın yazma izni varsa dosyayı değiştirebilir veya silebilirsiniz. Dizine yazma izni verildiğinde dizin altındaki dosyalar yazılabilir veya silinebilir.
- Çalıştırma izni(Execute -x : Dosyayı çalıştırma hakkını verir.
Peki bilmemiz gerekenler neler ?
Dosya tipi | Sahibin yetkileri | Grubun yetkileri | Diğer kullanıcılar |
d | rwx | rwx | rwx |
– | rwx | — | — |
Linux sisteminde üç grup bulunur.Birinci grup olan root yetkisi olan kullanıcıya aittir.İkinci izin ise bulunduğu gruptakilerin yetkileri kullanabilmesidir.Üçüncü ise diğer kullanıcılar için izin bölümleri bulunur.
Bulunduğunuz dizindeki dosyaların izinleri kontrol etmek için , ls
-l
Şimdi gelelim chmod komutun nasıl kullanıldığına.
chmod
sekizliktabandaizin dosya_ismi
Sekizlik Tabanda Dosya İzinlerini Düzenleme
Okuma izni -> 4
Yazma izni -> 2
Çalıştırma izni -> 1
Örnek olarak dizinimizin diğer kullancılar üzerindeki okuma,yazma ve çalıştırma izinlerini kapatalım
bilenkisi dizinimiz izinleri root için 7(4 read+ 2 write +1 exucute yani rwx) ,grup için 5(4 read,1 exucute,write 0 yani r-x),diğer kullanıcılar için ise 5(4 read,1 exucute,write 0 yani r-x) gibi bir ifadeye dönüşmüş oluyor.
chmod
komutu ile uç ayrı gruba ayrılaran izinlerde bilenkisi dizinini diğer kullanıcılar için tüm izinlerini kapattık.
750 bilenkisi
Aslında olay oldukça basit,bilmemiz gerekenler 4,2,1 rakamların sekizlik tabanda neler ifade ettiği.Bir örnek daha yapalım.
Şimdi örneğimiz ise root kullanıcısın izinlerin hepsi açık olsun,grub sadece okuma yapabilsin,diğer kullanıcılar sadece çalıştırabilsin.
chmod
741 bilenkisi